PENDAHULUAN
Tahun 2020 jagate gaenange heboh ken
ivirus corona. Simakhluk halus virus
corona ento ngaenang manusane liu mati pegeblugblug. Anake tue imalu
ngorahang grubuk jlemo. Sawirih keliwat
ganas gati sepak terjang virus totonan ngaenang manuse digumi liunan was-was
prasaane.
Disaat gumine gaenang resah ken i
virus corona, dugas hari raya nyepi sedeng nyepi-nyepi dipure puncak sisin
gunung didese wanesari adane, ditu muncul inspirasi. Inspirasi ento tentang yeh
kumkuman ne biase meangon saat upekare pengelukatan.
Yeh kumkuman menginspirasi tengtang
yeh anggon ngelukat kumkuman. Kumkuman ento kepanjangane “kuman-kuman”. Secara
umum mule saje yeh ne angon melukat kuman-kuman atau makhluk kecil sane sing
dadi pebalih aji peninggalan. Kuman ento neket diawake yen sing bersihin
ngeranang hidupe kesakitan.
Virus korona lan virus ne elenan,
bakteri, jamur lan protozoa tergolong jenis kuman sane mekerane ngaenang manuse
kesakitan. Kuman kuman ento perlu bersihin aji yeh misi sabun. Djaman jani
ulian ketakutan ken makhluk halus virus corona to nganenang setiap lakar masuk
supermaket wajib ngumbah lime angon mersihin kuman.
Kuman virus corona yen mare neket
dilimane atau dikulit dadi enggalang
bersihin aji yeh lan sabun. Yen sube masuk kedalam tubuh sinah nak keweh
mersihin. Virus yen sube masuk mau tak mau harus kedokter berobat.
Hidup digumine selain percaye ken
pengobatan medis, sebagai makhluk ngelah keyakinan, Keyakinane perlu masih
jalananin. Yen ade keyakinan
kewidhi-widhi lakune sekirane ade sukman iyeh kumkuman sane perlu yakinin ne
anggon ngelukat kuman yen sube mecelep dideweke. Sukseman yeh kumkuman ento
ruruh angon pengelukatan viruse ento.
MAKNA YEH KUMKUMAN.
Dalam bahasa indonesia yeh keadanin
air. kata Air ento yen panjangang setiap hurupne dadine care ene “Atma intisari
raga”. Manut kepanjangan air ento, air ne dadi anggon ngayehin badan kasar simbol Atme atau atme dideweke to care iyeh.
Yeh kepanjangane kayeh. Hal ne
menerangkan fungsi yeh ento anggon kayeh apang bersih awake lan bersih
kumane. Kata Yeh dadi masih panjangang dadi kata “yeah”. Yeh dalam bahasa
halus keadanin toyo. Kata toyo dipanjangkan dadi “to bo iyo”.
Kata yeah lan to boiye di gabungkan
dari “yeah tobo iye”. Kalimat ene
hubungang ajak atmane menerangkan
“yeah to bo iye atme dideweke
pinake pengelukatan kuman-kuman ne ade
di deweke”.
Jadi secara kepercayaan manut sukman
iyeh ento, sekirane Atme dihatine ento pinake yeh anggon ngelukat salwiring
kuman lan dasemale dideweke. Yeh ne dadi depukin aji peninggalan angon ngayehin
badan kasar. Atme pinake toye suci
anggon ngayehin badan halus iaitu pikiran.
Ade hubungan erat antara pikiran ajak
badan kasar. Yen badan kasare penyakitan sinah ngeranaang pikiran lan perasaane
tusing tenang, Bingung, resah dipikiran lan perasaane. Sawirih ade hubungan
buke keto yen awake terinfeksi kuman
selain bersihin aji kayeh dari
segi kepercayaan pikirane kayehin aji Atmane pinake yeh abadi.
Yeh sifatne cair, encer. Yeh sifatne
cair ento menerangkan sifat atma sejatine care yeh enceh atau cair. Sawirih
Atmene care iyeh sane cair ngeranaang pikirane
dadi cair atau ancer yen sesai kayehin aji Atme ne ade dihatine..Diastun
sing mesekolah tinggi yen sesai ngayehin pikiran aji Atme sinah lakar cair.
Akal cair, bayu sane beku masih milu
mencair mekerane awake seger...
NEGUL
PIKIRAN AJI KARAISTE
Apang preside
ngayehang badan halus atau pikiran, pikirane harus tegul pang nyak nengil. Yen
pikirane nyak ngoyong sing kemo mai sinah pikirane masuk ke Atmane tur
mekayehin. Yen pikirane kocak kemo mai
sing preside mengayehin pikirane.
Dugas anake melukat biasane metegul aji karaiste
duurne. Negul duur aji karaiste to
simbol negul pikiran. Yen makna
karaiste ento praktekang sinah pikirane
metegul ne mekerane pikirane nengil dadi kayehin. to ne sujati anggon negul
pikiran.
Sifat
pikirane yen kayehin atau abe ke atmane
percis care sampi yen pandusang ke yeh dirawane/ditukade. Sampine biasane agak
kewehan atau agak ngelawan yen pandusang ke yeh rawane. Ape buin sampi sing
metegul sinah sukeh mandusang keyehe. Yen sampi metali paksaang batek abe
keyehe sinah nyidaang mandusang. Terkadang
diastun metali ulian ketakutan, malah ne
mandusang orose.
Keto masi
sifat pikiran nak care sampi agak
sukehan ajak nengil pang nyak ke Atmane.
Dadine diastun Atme peek ade dihati pikiran ne ade diduure(sirah} sing nyak
tuun ke Atmane. Kerane ente pang preside ngayehin pikiran ke Atmane, pikirane
harus tegul aji makna karaiste care
dibeten ene:
1.
Karaista
Karaista sebuah kata kesusun oleh
kata kara lan kata Ista. Kara ento
menunjukkan omkara. Kata ista menunjukkan istadewa artine dewe ne
kesenengin. Dewa dewi ne kesenengin lan dadi pilihan hati manut
makna karaiste to gabungan ajak omkarane ngasilang mantre mantre care buke ene:
a.
Om namah siwaya,
b.
Om namo narayanaya,
c.
Om sriganesa ya namah dll.
2.
Ilalang kepanjangane “ingat berulang-ulang”.
Dalam hal ene gabungan mantre karaiste ento pilihin besik tur ingetang berulang-ulang. contoh mantre Om namah siwaya ingetang berulang-ulang anggon negul pikirane
apang ngoyong. Yen sube ngoyong secara langsung pikirane mecelempung ke Atmane
meka yehang. Yen ade rase males paksaang bedik ngingetang mantre berulang-ulang
care makse matek sampi saat mepandusang.
3.
Lalange tetelu anggon negul duur to simbol inget
mantre berulang-ulang anggon negul trigune dipikirane. Trigunane ento
nengeranang pikirane kocak tur ngejohang pikirane pang sing inget ken Atmane.
Pang preside pikirane ke Atmane, trigune pikirane harus tegul aji ngingetang
mantre berulang-ulang.. Lalange tetelu ento masi ngelah arti yen negul trigune
dipikirane memantre harus paling bedikne telung putaran japemale(3x)
4.
Don lalang mebunterang to simbol pikiran hening,
kosong care angke nol. Inget memantre berulang-ulang disamping negul trigune, mantrane membantu pikirane pang hening , kosong. Yen
sube kosong sinah pikirane menembus Atmane care anake kayeh mecemplung ketukade.
5.
Bunga bermakna bungah atau riang gembira. Maknane yen pikirane menembus atmane ne
dihatine sinah perasaane uling sumpek, inguh, demam lan kesakitan bakal hilang
ne ngeranaang perasaane bungah. Dakin keneh,
ape ne ngeranaang sebet,
kesakitan lan kuman lakar hilang yen pikirane preside nembus Atme
dihatine. Bayu uling enduk nak mewali seger yen pikirane menembus Atmane.
NYEGERANG BAYU
Dalam kehidupan ene yang paling penting irage pang ngelah bayu seger.
Sawirih hidupe biasane yen suud megai bayune sesaian oon seng selamane ngelah
bayu oon.. Dalam kondisi normal suud megai
yen bayu oon rerenang tur ngajeng sinah bayune pulih. Kewale ade masane bayune pragat oon padahal sube ngajeng
secukupne. Yen kondisine buke keto to pertanda pikirane sube daki bek misi
memori atau kenangan sing taen mekayehang. Gune tamase bek dimemorine ne
mekerane bayune pragat oon. Gune tamase ngematiang bayune. Yen sube keto
pilihan terakhir pikirane abe ke Atmane kayehang. Atmane lakar ngelukat dakin kenehe mekejang. Yen sube
bersih sinah bayune lagar seger atau cair
care sifat air mengalir. Yen sube mengalir sinah bayune mewali seger lan solahe masi
lakar waras lan sadar.
MEYOGE.
Meyoge artine menyatukan pikiran ke atmane. Secara bebelogan
meyoge ento ngayehang pikirane diatmane ne ade dihatine. Ade petunjuk di
slokane ne nyambatang yen meyoge tuah
ngabe pikirane keatmane doen. Slokane ento munyine sebagai berikut:
1. Seorang yogi
hendaknya memusatan pikiran pada atma
dengan mantap ditempat sunyi
,menyatukan pikiran pada atma sendirian, terbebas dari keinginan dan
bebas dari egoisme[Bhagawadgita VI-10].
2. Dengan berbekal kecerdasan, Sedikit demi sedikit
tenangkan pikiran, teguh berkeyakinan ,menambatkan pikiran pada Atma, tidak memikirkan hal
lain[Bhagawadgita VI-25]
Manut sloka dibeduur yen meyoge Atme dadi pusat arah pikirane.
Kengken je carane memodal kecerdasan
berusaha akal-akalin pikirane apang nengil. Disubane nengil Pikirane apang nempel ke
Atmane doen.Sing mikiran ne elen-elen. Negul pikiran merupakan salah satu cara
apang pikirane nengil.
Selain negul
pikirane disaat negak meyogo apang
pikirane enteg, awake saat negak
diupayakan apang tegak lurus, apang
sing bergoyang. Sebilang tundu lan baong bengkok buin lurusang.
Negak tegak lurus lan sing bergoyang
sama sekali to care gelas misi yeh sing bergerak nengeranaang yehne tenang. Keto masih yen awake saat
meyoge sing bergerak sama sekali sinah pikirane lakar ngoyong. Selain ento saat
meyoge pang pikirane ngoyong muncuk cunguhe pebalih atau pusatkan perhatian
disela alis. Ade sloka nengorahin meyoge
apang awake tegak lurus, sing bergerak lan mebalih muncuk cunguh. Munyin
slokane care ene:
“Dengan menahan
badan, kepala dan leher tegak , diam
tiada bergerak gerak, pokus memandang ujung hidungnya tanpa menoleh kesegala arah[Bhagawadgita
VI-13]”
Sube jelas munyin slokane.
Slokane ento patut anggon petunjuk tur buine slokane ento pekaryan sang mahayogi
ide sang maharesi Wyasa. Ape buin
keraguang ken kebenaran slokane ento jek tinggal praktekang.
Yen demen
meyoge di alase , digununge lan disisin pasihe biasane pikirane enggal nengil.
Disaat nengil pikirane ditu sube pikirane menyatu atau mecelep ke Atmane.
Mecelep ke atmane sinah pikirane umbahe
ne mekerane pikiran bersih lan kerase seger bayune. Kerane ento yen bayu
oon-oonan pang enggalan pikirane bersihine/lukate ken Atmane harus rajin
ketongose buke ento. Kanggoang megai tengah hari. Nyanjaang kira kira jam telu
melali ke alase, ke gununge, lan kepesisin pasihe ditongose ento tegakang
ragane meyoge. Cukup duang jam doen yen sube sanje enggalang mulih pang sing kepetengan.
WAKTU MEYOGE.
Waktu
meyoge sedine dine di jumah pedidi sebaiknya
semeng lan sanje. Tongos meyoge dikamar atau di tempat suci . saat
meyoge perlu metatakan aji tikeh atau aji ape gen pang sing langsung ngantug
tanah awake. Yen lakar meyoge, ingetang
kayeh atau mebersih, mepenganngo bersih ingetang sembahyang malu. Disubane ento
mare meyoge mekelone yen preside satu
jam. Disubane pelan-pelan gerak gerakkang batine pang mengalir getihhe disubane ento bangun
pelan pelan tur mare ngitungan gegaen..
Meyoge to
penting anggon ngayehin pikiran apang seger bayune tur pang enceran pikirane.
Ape buin tuuh sube wayah pang segeran, pang idongan penyakitan harus rajin
meyoge semeng lan sanje.Meyoge ento
intine cara ngayehang pikiran apang
kuman kuman sane ngerasuk diawake
kelukat/ kebersihin.
MAKNA CAMPURAN
YEH KUMKUMAN
Anake ngae yeh kumkuman adanine ngukup. Campuran yeh kumkuman ento ade yeg cendana,
kayu gaharu, menyan, lan gule. Makna
simbol ento adalah:
1.
Ngukup, ukup.
Ukup itu menunjukkan cukup. Maknane hidup digumine pang preside meyoge harus ngelah perasaan cukup atau merase puas. Kengken je keadaan iragene harus
dicukup-cukupkan. Yen hidup sing taen merase cukup atau sing taen puas diastun sugih
tetep gen sing merase cukup. Kerane ento pang preside meyoge harus
ngelah perasaan cukup. Yen sube waktune meyoge, gegaene cukup-cukupang gen
diatun konden peragat. Orahang gen buin
mani nu ade lemah.
2.
Menyan kepanjangannya “menyandarkan pikiran pada
Atman”. Intine anake meyoge tuah menyandarkan atau nyelelegang pikiran di
atmane. Atmane lakar ngendih mengalangin pikirane yen selelegang ke atmane.
Care menyane miyik bone, keto masih pikirane yen abe keatmane mekerane pikirane suci ne mekerane solahe
harum dimasyarakat..
3.
Cendana kepanjangane “cendekiawan, bijaksana”.
Maknane yen pikirane abe keAtmane ngeranaang dadi cendekiawan atau golongan
cerdik pandai dan hidup semakin bijaksana. Hidup cerdas, pandai dan bijaksana
to mekerane garum adane digumine.
4.
Garu kepanjangane gaya baru. Hal ne bermakna yenpikirane nempel ke Atmane maka anake lakar ngelah gaya atau tatacara baru atau wawasan baru. Gaharu kepanjanganne gayanya harum. Dalam hal ne
gerak gerik atau gayane digumine dadi harum
yen pikirane sesai kayehin ke atmane...
5.
Gula kepanjangane “berguna, laris”. Yen pikirane
sesai lukat sinah ngasilang ide-ide
megune lais demenine ken anake care gule
liu ne nemenin....
ATME PENAWAR LARE
Atme ne ade
dihatine pinake penawar duka lara. Salwiring ne ngeranaang lare lakar tawarange
ken Atmane. Termasuk virus corona ento lakar tawar atau netral yen pikirane abe
ke Atmane. Dijaman jani saat virus
corona mendunia nak sing kene ben
kaliape kaden ye mecelep keawake nak sing kedepukin sawirih kelewat halus.
Anggon berjaga-jaga yen ye sube mencelep dibadan rajinin gen
meyoge celepang pikirane ke Atmane.
Bang sang Hyang Atme menawarang virus lan penyakit lenne . dari pada
mekurung bengong bengong dikamar ulian
melarangin pesu ken pemerintahe lebih
baik meyoge. Atme ne ade dihatineke ruruh.
Trigune ne ngalang-ngalangin pikirane ke Atmane tegul aji mantre/jape mantre kerengin. Yen
sube metegul sinah pikirane mecelempung/mecebur ke atmane....
TIRTA, AIR SUCI.
Tirte atau air suci ne sejati adalah Atmane ne ade dihatine.
Atme tusing kene regeg/kotor. Sane kene
reged dideweke to tuah badan kasar, pikiran, akal budi lan perasaan, sementara
Atmane tetep suci nirmale. Sing ade
Atmane kesedikan lan kesakitan. Kesakitan berhubungan ajak perasaan, pikiran
lan badan kasar.
Atme ne ade dihati
justru sebagai pengelukatan reged lan lare. Kewale ulian ade trigune ne
nya gain atmane to mekerane pikiran manuse sukeh nembus Atmane diastun peek
dihatine. Ape buin ade panca indra ne sifatne ngajak manuse demen ken urusan
duniawi sinah bo pikiran manusane ngangsan sing kenal ajak Atme ne adedihatine
pedidi.
Sing kenal ken Atme pedidi to mekerane pikiran manuse dadi sing pati mebersihin lan bek misi memori
ne ngeranang kepetengan, perasaan sesek lang kebingungan. Pikiran reged ento
ngeranaang pikirane sing waras ne mekerane solahe sing waras..
Apang pikirane waras
to bo pentingne pikirane kayehan
diatmane. Sawirih kejagaain trigune sinah agak mule keweh nyelepang pikirane ke Atmane. Apang preside nembus atmane tegul malu
trigunane aji jape mantre. yen sube tegul nu masih ngelawan
coba kalahang aji makna dibalik
kata Tirta.
Makna dibalik kata Tirta ento manut kepanjangan kata
Tirta iaitu “tirakat/tapabrata”. Dalam hal ene pilihan terahir anggon ngalahang
trigune ne bes keliwat bandel tuah tirakat atau tape brate. Kerane ento yen
bayune kerasaang beku coba gen tapain
aji puase. lamun endukan asane mepuase kanggoang puase care nak dibulan ramadan semeng ngajeng sanjane buka..yen mepuase sesuaikan kemampuan.abulan cepok dadi. neren telung wai dadi masih, aminggu dadi, yen ne melah ngantos bulan pitung dine. disubane ento suudang pang preside buin ngarap gae digumine. pokokne yen mekeneh puase anggon tetenger yen bayune mati gati jek lawanin puase..
care tirte merupe yeh sane cair, to dadi petunjuk yen nyak puase atau tirakat jek pasti encer bayune. akale nak milu masi cair atau encer.. Biar sing mesekolah tinggi jeg ngelah akal cair atau encer..
.Disuud puase santai malu lan ingetang mepunie semampune disuwud puase apang polih pahala anggon pelicin hidup(rejeki)
AMPURAYANG PARE SEMETON SARENG SAMI tutur niki ketulis antuk bahasa pasaran mande masyarakat awam aluh ngertiang tutur apang bise mempraktekkan...
Tidak ada komentar:
Posting Komentar